سردرد میگرنی
همه افراد در زندگی خود سردرد را تجربه کرده اند. سردرد معمولی می تواند بر اثر بیماری هایی مانند سرماخوردگی در بدن ایجاد شود و بعد از مدتی نیز از بین برود. اما نوعی سردرد مزمن وجود دارد که به آن سردرد میگرنی می گویند. سردرد میگرنی یکی از بدترین و دردناک ترین انواع سردرد ها است. این نوع سردرد ممکن است علائم گوناگونی مانند تهوع، استفراغ، بی حسی و غیره را به به همراه داشته باشد.
سردرد میگرنی چیست؟
میگرن یا سردرد میگرنی یکی از انواع بیماری های نورولوژیک است. این نوع سردرد انواع مختلفی دارد اما رایج ترین نوع آن، اورا (Aura) است. این بیماری ممکن است در هر سن و سالی برای افراد ایجاد شود. باید بدانید ریشه این نوع بیماری ژنتیکی است و بیشتر افرادی که میگرن دارند آن را از خانواده خود به ارث برده اند. همچنین طبق تحقیقات پژوهشگران خانم ها بیشتر از آقایون دچار میگرن می شوند. میگرن به جز سردرد علائم دیگری مانند تهوع، حساسیت به نور و صدا، بی حسی صورت و غیره را نیز به همراه دارد.
میگرن چند مرحله دارد؟
به صورت کلی می توان گفت میگرن 4 مرحله مختلف دارد. در هر یک از این مراحل اتفاقات و تغییرانی در بدن فرد بیمار ایجاد می شود. این چهار مرحله عبارت اند از:
پیش نشانه
مرحله اول، مرحله پیش نشانه است. این مرحله یک تا دو روز قبل از سردرد اصلی میگرن شروع می شود.
پیش درامد یا اورا
مرحله دوم به اورا یا پیش درآمد معروف است. در این مرحله اتفاقات گوناگونی مانند مشکل در دید، ادراک، صحبت و حرکت افراد ایجاد می شود.
حمله
مرحله سوم مرحله حمله است. در این مرحله فرد بیمار درد بسیار شدیدی را تجربه می کند. این دوران ممکن است چند ساعت یا چند روز ادامه داشته باشد. همچنین علائم و نشانه های مرحله حمله در بیماران مختلف متفاوت است.
پس نشانه
مرحله پس نشانه، مرحله آخر بروز میگرن در افراد است. در این مرحله تغییرات محسوسی در حس و حال فرد بیمار ایجاد می شود. آن ها ممکن است احساس غم یا احساس شادی شدیدی در مرحله پس نشانه داشته باشند. در پس نشانه ها سردردهای خفیفی نیز وجود دارد که شدت آن ها در افراد گوناگون، مختلف است.
علائم سردرد میگرنی چیست؟
همانطور که گفتیم میگرن مراحل مختلفی دارد و علائم آن نیز در افراد گوناگون متفاوت است. با این حال علائم کلی این بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد.
- سفتی گردن
- تحریک پذیری
- بیش فعالی
- خمیازه مکرر
- افسردگی
- میل شدید به غذا
- خستگی یا پایین بودن انرژی
- مشکل در صحبت کردن
- از دست دادن دید به صورت موقت
- دیدن اشکال، لکه های روشن و نورهای مختلف
- مورمور شدن یا سوزن سوزن شدن پاها و دست ها
- حساسیت بالا به نور
- سرگیجه
- احساس ضعف
- استفراغ و تهوع
- بروز درد در یک طرف از مغز (سمت راست، چپ یا گیجگاه)
- سردردیکمه همراه با ضربان و ذوق ذوق کردن باشد.
- گوش درد
- درد فک
- کابوس
- عرق شبانه
- یبوست
- متورم شدن صورت
- تشنگی
- ضعف شبانه
علت بروز میگرن چیست؟
محققان هنوز نتوانستند به طور دقیق علت بروز این نوع سردردها را پیدا کنند. با این حال آن ها معتقدند افرادی که دچار میگرن می شوند واکنش بیشتری در برابر محرک های محیطی مثل اختلال خواب یا استرس دارند. از طرفی هم آن ها توانستند چند عامل تحریک کننده این بیماری را شناسایی کنند. این عوامل شامل تغییرات در مواد شیمیایی درون مغز است. البته عوامل تحریک کننده دیگری هم وجود دارد که عبارت اند از:
- مسافرت
- مصرف الکل
- مصرف غذاهای خاص
- سیگار کشیدن
- استفاده از داروهای خاص مثل داروهای ضدبارداری خوراکی یا نیتروگلیسرین
- بوهای نامعمول
- رد کردن و حذف برخی وعده‌های غذایی
- تغییرات در الگوی خواب
- صداهای بلند
- فعالیت فیزیکی شدید
- تغییرات هورمونی در زنان، از قبیل نوسان استروژن و پروژسترون در طول قاعدگی، بارداری یا یائسگی
- اضطراب بیش از حد
- نورهای روشن
- گرمای شدید، یا دیگر تغییرات شدید هوا
- کم آبی
- تغییر در فشار جوی
معرفی بعضی از غذاهایی که محرک میگرن هستند
به صورت معمول پزشکان به افرادی که دچار سردردهای میگرنی می شوند، توصیه می کنند کارهایی که پیش از شروع این سردردها انجام داده اند را بررسی کنند. یکی از این کارها یادداشت نوع غذایی است که افراد مصرف کرده اند. این غذاها عموما شامل موارد زیر هستند.
- افزودنی های غذایی مانند نیترات ها (نگهدارنده‌ی گوشتهای فرآوری شده)، آسپارتام (قند مصنوعی) یا مونوسدیم گلوتامات (MSG)
- نوشیدنی های الکلی یا کافئین دار
- تیرامین، که به طور طبیعی در برخی غذاها وجود دارد.
انواع سردرد میگرنی
میگرن اورا یا همراه با پیش درآمد
25 درصد از افرادی که میگرن دارند، میگرن اورا یا همراه با پیش درآمد را تجربه کرده اند. این نوع میگرن به نام های دیگر میگرن همی‌پلژیک (نیمه فلج‌کننده)، میگرن کلاسیک و میگرن عارضه‌دار معروف است.
علائم این نوع میگرن شامل موارد زیر است.
- بروز مشکلات چشمی تنها در یک چشم، شامل دیدن پرتوهای نور، نقاط کور یا کوری موقت
- کاهش هوشیاری
- آتاکسی یا ناتوانی در کنترل حرکات بدن
- مشکل در شنیدن
- دوبینی
- وز وز یا زنگ زدن گوش
- سرگیجه (احساس دوران)
- مشکل در صحبت کردن یا دیس‌آرتری (صحبت ناواضح)
- مشکل در حرکت کردن یا ضعف، ( این مشکل ممکن است 72 ساعت نیز طول بکشد)
- مشکلات زبانی یا مشکل در صحبت کردن
- مشکلات حسی بدن، صورت یا زبان مانند بی‌حسی، مورمور شدن یا گیجی
- مشکلات بینایی (این مشکل رایج ترین علامت اورا است)
میگرن بدون پیش درآمد یا اورا
این نوع میگرن به میگرن معمولی معروف است. افرادی که این نوع میگرن را دارند حداقل 5 تا علائم زیر را تجربه کرده اند.
- سردردی که بین 4 تا 72 ساعت طول می کشد.
- این نوع سردرد یک طرفه است و تنها در یک طرف از سر ایجاد می شود.
- بروز سردرد یا دردی ذوق ذوق کننده یا ضربان دار
- سطح درد شما شدید یا متوسط است.
- سردردتان بر اثر انجام کارهایی مانند راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها وخیم تر می شود.
- سردرد شما باعث شده به نور حساس شوید.
- سردرد شما باعث شده به صداهای مختلف حساس شوید.
- حالت تهوع همراه با استفراغ و اسهال دارید. (ممکن است حالت تهوع شما بدون اسهال و استفراغ هم باشد)
- هیچ دلیل و تشخیص خاصی به جز میگرن برای سردردتان وجود ندارد.
میگرن حاد
میگرنی که مزمن نباشد، حاد است. این نوع میگرن به نام میگرن اپیزودیک نیز شناخته می شود. بیمارانی که میگرن حاد دارند 14 روز در هر ماه سردرد دارند.
میگرن مزمن
میگرن مزمن یکی از انواع میگرن است که بیمار در آن سردرد شدید را تجربه می کند. همچنین از آنجایی که این نوع میگرن ترکیبی از سردردهای تنشی را نیز در برمی گیرد به آن میگرن ترکیبی یا مخلوط هم می گویند. افرادی که میگرن مزمن دارند حداقل 15 روز در ماه سردرد شدیدی دارند. مهم ترین نشانه های این نوع میگرن عبارت اند از:
- جراحت‌های قبلی بر روی سر و گردن
- دیگر مشکلات جدی سلامتی (بیماری‌های همزمان) از قبیل فشار خون بالا
- انواع دیگری از دردهای مزمن، مثلا آرتروز
- افسردگی
- ناتوانی بیشتر در کارهای خانه یا بیرون از خانه
- سردردهای شدید
میگرن قائدگی
60 درصد از زنانی که میگرن دارند، میگرن قائدگی را تجربه می کنند. این نوع میگرن در زمان قبل و بعد از قائدگی یا در زمان تخمک گذاری رخ دهد. سردرد میگرنی مربوط به قائدگی، دردی شدیدتر و طولانی تر از سایر میگرن ها دارد.
میگرن پیچیده
علائم این نوع میگرن شامل موارد زیر است.
- ضعف
- مشکل در صحبت کردن
- از دست دادن بینایی
میگرن اپتیکال
این نوع سردرد میگرنی با عنوان های دیگری مثل میگرن چشمی، شبکیه و یا اکولار نیز شناخته می شود. این نوع میگرن تنها یکی از چشم های بیمار را درگیر می کند. در واقع این میگرن باعث می شود مشکل بینایی برای یک چشم افراد ایجاد شود. طبق بررسی ها مشکل مربوط به بینایی افراد در این نوع میگرن یک ساعت بعد از سردرد شروع می شود. همچنین تحقیقات نشان داده ورزش نیز می تواند باعث شروع این نوع درد شود. مهم ترین علائم میگرن اپتیکال شامل موارد زیر است.
- از دست دادن دید یک چشم
- مشاده برق های نور یا پرتوهایی که به آن ها جرقه می گویند.
- از دست دادن نسبی بینایی یا نقطه کور که به آن اسکوتوما می گویند.
میگرن هورمونی
بروز میگرن هورمونی با هورمون های زنانه مرتبط است. این نوع میگرن در زمان قاعدگی، تخمک گذاری، بارداری، پیش از یائسگی و یا چند روز اول بعد از قطع یا شروع داروهای حاوی استروژن رخ می دهد.
به صورت کلی به جز این موارد سردردهای میگرنی انواع دیگری مانند میگرن اضطرابی، خوشه ای، عروقی، میگرن مخصوص کودکان را هم دارد.
راه درمان سردرد میگرنی چیست؟
باید بدانید هنوز راه دقیقی برای درمان این بیماری وجود ندارد. اما پزشکان می توانند با مشاوره و راهکارهای خود به بیماران میزان درد و علائم آن ها را کاهش دهند. همچنین رعایت اصول پزشکی باعث می شود افراد کمتر دچار حملات میگرنی شوند. بعضی از راهکارهایی مناسب که می توانید برای درمان سردرد میگرنی از آن در خانه استفاده کنید:
- برروی پیشانی یا پشت گردن خود یک حوله سرد قرار دهید.
- در اتاقی تاریک و ساکت دراز بکشید تا دردتان ارام تر شود.
- کف سر یا گیجگاه خود را ماساژ دهید.
سخن آخر
سردرد میگرنی یکی از بدترین انواع سردردها است که افراد می توانند تجربه کنند. در بیشتر موارد این نوع درد ریشه ژنتیکی دارد. میگرن انواع مختلفی دارد که هر یک از انواع آن نیز علائم و نشانه های خاص خود را دارند. افرادی که دچار سردردهای شدیدی می شوند باید برای تشخیص نوع درد خود به پزشک معالجه کنند تا در صورت تشخیص میگرن به زودی روند درمان آن ها آغاز شود. متخصصان کلینیک پیروزی در خدمت مراجعان عزیز هستند تا در صورت بروز هر نوع مشکلی به آن ها کمک کنند.
