فوبیا چیست – علائم و راه حل های موثر درمان فوبیا
فوبیا ترس مستمر، بیش از حد، غیرواقعی از یک شی، شخص، حیوان، فعالیت یا موقعیت است. نوعی اختلال اضطراب است. فرد فوبیا یا سعی می کند از چیزی که باعث ایجاد ترس می شود دوری کند یا با اضطراب و پریشانی شدید آن را تحمل می کند. با ما همراه باشید تا شما را با این نوع اختلال آشنا کنیم.
برخی از ترس ها بسیار خاص و محدود هستند. برای مثال آنها در تمام طول زندگیشان از موش و یا مورچه می ترسند و از این ترس خود که باعث اضطرابشان می شود دوری می کنند و این باعث می شود لحظه های خود را بدون اضطراب بگذرانند. اما همیشه اینگونه نیست و برخی از ترس ها بسیار گستره تر است به طوری که آنها را در مکان های زیادی به دردسر می اندازد. برای مثال گاهی افراد از نگاه کردن به بیرون از پنجره یک ساختمان زمانی که در طبقات بالا قرار دارند می ترسند و این نوعی ترس از ارتفاع محسوب می شود. برخی دیگر ترس از فضای محدود داشته و زمانی که وارد آسانسور می شوند نمی توانند اضطراب و ترس خود را کنترل نمایند. افراد مبتلا به این فوبیا ممکن است لازم باشد زندگی خود را به شدت تغییر دهند.
فوبیا چیست؟
ترس از هراس، ترس غیرقابل کنترل، غیرمنطقی و پایدار از یک شی، موقعیت یا فعالیت خاص است. این ترس می تواند چنان طاقت فرسا باشد که فرد ممکن است تمام تلاش خود را بکند تا از منشأ این ترس جلوگیری کند. یک پاسخ می تواند حمله وحشت باشد. این یک ترس شدید و ناگهانی است که برای چند دقیقه ادامه دارد. این اتفاق می افتد زمانی که هیچ خطری واقعی وجود ندارد.
علائم فوبیا
علائم هراس می تواند از طریق قرار گرفتن در معرض شی یا موقعیت ترس، یا گاهی اوقات صرفاً از طریق تفکر در مورد شی بوجود آید. علائم معمول مرتبط با فوبیا عبارتند از:
- نفس نفس زدن
- سرگیجه، لرزیدن و افزایش ضربان قلب
- ترس از مردن
- حالت تهوع
- مشغله با شی ترسیده
- احساس غیر واقعی بودن
در برخی موارد، این علائم ممکن است به یک حمله اضطرابی کامل تبدیل شود.
در پاسخ به این علائم، برخی از افراد ممکن است دچار اختلال اضطراب اجتماعی شوند که قبلاً به عنوان فوبیای اجتماعی شناخته می شد که منجر به مشکلات شدیدی در عملکرد در زندگی روزمره و حفظ روابط می شود.
چه کسانی تحت تأثیر فوبیا قرار می گیرند؟
تحقیقات نشان می دهد که هر دو عامل ژنتیکی و محیطی در شروع فوبیا نقش دارند.
افراد بسیاری در جهان به این نوع اختلال مبتلا هستند برخی افراد به طور شدید و برخی خفیف از این نوع ترس رنج میبرند حتی افراد می توانند فوبیا را در اوایل کودکی تجربه کنند. آمار ها نشان می دهد فوبیا اغلب برای اولین بار در سنین 15 تا 20 سالگی دیده می شوند. اما مردان بیشتر تمایل به درمان فوبیا دارند. اگر شما نیز احساس کردید که به این اختلال دچار شده و نیاز به درمان دارید به مشاورین ما در کلینیک پیروزی مراجعه نمایید.
انواع اصلی هراس کدامند؟
-
فوبیای خاص
فوبیای خاص چیست؟
فوبیای خاص ترس شدید از یک شی یا موقعیت است که به طور معمول مضر نیست.
به عنوان مثال می توان ترس از:
- پرواز (ترس از سقوط هواپیما)
- سگها (ترس از اینکه سگ گاز بگیرد یا حمله کند)
- مکانهای بسته (ترس از به دام افتادن)
- تونل (ترس از سقوط)
- ارتفاعات (ترس از سقوط)
خصوصیات فوبیای خاص چیست؟
افراد مبتلا به هراس خاص می دانند که ترس آنها شدید است. اما آنها نمی توانند بر آن غلبه کنند. این مشکل تنها زمانی تشخیص داده می شود که ترس خاص در فعالیتهای روزمره مدرسه، کار یا زندگی در خانه تداخل ایجاد کند.
علت مشخصی برای بروز این ترس ها وجود ندارد. آنها همچنین کمی بیشتر در زنان یافت می شوند. اگر اجتناب از موضوع ترس آسان باشد، افراد مبتلا به فوبیا ممکن است به دنبال درمان نباشند. با این حال، گاهی اوقات، افراد مبتلا به فوبیا ممکن است تصمیمات مهم شغلی یا شخصی را بگیرند تا از موقعیتی که منبع فوبیا را در بر دارد، جلوگیری کنند.
-
هراس اجتماعی
اگرچه افراد مبتلا به این اختلال اغلب خجالتی تصور می شود، اما یکسان نیستند. افراد خجالتی می توانند در کنار دیگران بسیار ناخوشایند باشند، اما در پیش بینی یک موقعیت اجتماعی اضطراب شدیدی ندارند. همچنین، آنها لزوما از شرایطی که باعث می شود احساس خودآگاهی داشته باشند، اجتناب نمی کنند. در مقابل، افراد مبتلا به هراس اجتماعی لزوماً خجالتی نیستند، اما می توانند بیشتر اوقات با برخی از افراد کاملاً راحت باشند.
بیشتر افراد مبتلا به هراس اجتماعی سعی می کنند از موقعیت هایی که باعث پریشانی می شوند، اجتناب کنند.
تشخیص هراس اجتماعی:
ترس و هراس اجتماعی زمانی تشخیص داده می شود که ترس یا اجتناب از آن به طور قابل توجهی با عادات معمول زندگی روبرو باشد، یا به شدت ناراحت کننده باشد.
ترس و هراس اجتماعی زندگی عادی را مختل می کند، در روابط شغلی یا اجتماعی دخالت می کند. این اغلب در خانواده ها وجود دارد و ممکن است همراه با افسردگی یا اعتیاد به الکل اتفاق بیفتد. هراس اجتماعی اغلب در اوایل نوجوانی یا حتی در سنین پایین آغاز می شود.
درمان هراس اجتماعی:
افراد مبتلا به هراس اجتماعی معمولاً وقتی تحت درمان شناختی-رفتاری، پزشکی یا ترکیبی از هر دو قرار می گیرند، تسکین پیدا می کنند.
-
آگورافوبیا
آگورافوبیا چیست؟
آگورافوبیا شامل ترس از حمله، وحشت در یک مکان یا موقعیتی است که ممکن است فرار از آن سخت یا شرم آور باشد.
اضطراب آگورافوبیا به قدری شدید است که حملات وحشت غیر معمول نیست. افراد مبتلا به آگورافوبیا اغلب سعی می کنند از مکان یا علت ترس خود جلوگیری کنند. آگورافوبیا شامل ترس از موقعیت هایی مانند موارد زیر است:
- بیرون از خانه اش تنها بودن
- تنها بودن در خانه
- در جمع بودن
- مسافرت با وسیله نقلیه
- بودن در آسانسور یا روی پل
افراد مبتلا به آگورافوبیا معمولاً از مکان های شلوغ مانند خیابان ها، فروشگاه های شلوغ، کلیساها و تئاترها اجتناب می کنند.
خصوصیات آگورافوبیا چیست؟
بیشتر افراد مبتلا به آگورافوبیا پس از ابتلا به یک سری حملات وحشت، به آن مبتلا می شوند. این حملات به طور تصادفی و بدون هشدار اتفاق می افتد و پیش بینی آنچه باعث واکنش می شود برای شخص غیرممکن است. این غیرقابل پیش بینی بودن وحشت باعث می شود فرد حملات وحشت آتی را پیش بینی کند و در نهایت از هر موقعیتی که در آن حمله رخ دهد، ترس داشته باشد. در نتیجه، آنها از رفتن به هر مکان یا موقعیتی که حملات وحشت قبلی اتفاق افتاده است، خودداری می کنند.
افراد مبتلا به این اختلال اغلب آنقدر معلول می شوند که به معنای واقعی کلمه احساس می کنند نمی توانند خانه خود را ترک کنند.
افراد مبتلا به آگورافوبیا ممکن است افسردگی، خستگی، تنش، مشروبات الکلی یا سو مصرف مواد مخدر و اختلالات وسواسی داشته باشند و این امر درمان را بسیار حیاتی می کند.
راه های موثر برای درمان فوبیا
بیشتر ترس ها قابل درمان هستند اما هیچ رویکردی ساده ای برای مقابله با این ترس ها وجود ندارد. درمان فوبیا شامل مشاوره، روان درمانی و حساسیت زدایی است.
- مشاوره برای هراس
در این روش درمانی، یک مشاور آموزش دیده ترس های فرد را گوش می دهد و با گفتن روش های درمانی و نکاتی برای غلبه بر چنین ترس هایی به آنها کمک می کند.
این اغلب شامل بحث درباره تأثیر فوبیاهای شدید در زندگی روزمره است و افراد را برمی انگیزد تا به دنبال روش های خودیاری برای درمان فوبیا باشند.
- روان درمانی برای هراس
یک روان درمانگر در یافتن علت ترس عمیق تر به شما کمک می کند و به شما پیشنهاد می کند تا راه هایی برای غلبه بر ترس ایجاد کنید.
روان درمانی به کاهش این چشم اندازهای منفی و بدبینانه کمک می کند و به مقابله با ترس کمک می کند. به عنوان مثال، کسانی که ترس از پرواز دارند ممکن است از سقوط هواپیما ترس داشته باشند. چنین فرآیندهای فکری منفی توسط روان درمانگران و مشاوران مورد توجه قرار می گیرند.
- درمان شناختی رفتاری CBT برای هراس
شناخت درمانی رفتاری نوع خاصی از مشاوره است که افکار، احساسات و رفتار را بررسی می کند و روشهایی را برای غلبه بر ترس پیشنهاد می کند که سبب کاهش استرس و اضطراب می شود.
در این روش درمانی، جنبه شناختی به مردم می آموزد که الگوهای فکری را که منجر به علائم آنها می شود، درک کنند. به عنوان مثال ، هنگامی که اضطراب مرتبط با هراس آغاز می شود، فرد مبتلا ممکن است احساس سرگیجه کند و مرگ قریب الوقوع را احساس کند.
رفتار درمانی شناختی به فرد مبتلا می آموزد که این فقط سرگیجه است و مرگ قریب الوقوع نیست. تعدادی از برنامه های رفتار درمانی شناختی رایانه ای نیز وجود دارد که می تواند به فرد کمک کند تا با اضطراب، ترس و افسردگی مقابله کند.
- حساسیت زدایی برای هراس
بیشتر فوبیاهای ساده و خاص با استفاده از این نوع رفتار درمانی درمان می شوند. به این روش درمانی خودآزمایی نیز گفته می شود.
این شامل قرار گرفتن تدریجی در طی یک دوره زمانی در معرض شی یا وضعیتی است که از آن می ترسند. به دلیل قرار گرفتن در معرض عامل ترس، اضطراب با گذشت زمان کاهش می یابد. این نوع درمان ممکن است گاهی اوقات با دارو برای نتیجه بهتر ترکیب شود.
واقعیت مجازی (VR) در این زمینه کمک می کند. VR به بیماران امکان می دهد ترس خود را در مکانی امن که هر زمان بخواهند ترک کنند، تجربه کنند.
چه موقع برای فوبیا باید کمک بگیرم؟
دانستن اینکه چه موقع برای فوبیا کمک کنید می تواند مشکل باشد. به خاطر داشته باشید که فوبیا نوعی اختلال اضطراب است. اجتناب از موقعیت، مکان یا فعالیت زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار می دهد یا باعث پریشانی شدید شما می شود.
- فوبیا شما را از انجام کارهایی که معمولاً از آنها لذت می برید باز می دارد.
- باعث ترس، اضطراب یا وحشت شدید و طاقت فرسا می شود.
- حداقل شش ماه فوبیا داشته اید.
تمامی این ها علائمی هستند که در هنگام بروز باید به یک روانشناس مراجعه کنید.
اگر به دنبال یک روانشناس جهت درمان فوبیا هستید ما به شما کلینیک پیروزی را پیشنهاد می دهیم. روانشناسان ما در تمامی روزهای هفته بصورت 24 ساعته آماده خدمات رسانی به شما عزیزان به صورت تلفنی، حضوری و مشاوره آنلاین روانشناسی هستند.