گوشه گیری کودکان
یکی از شایع ترین اتفاقاتی که در میان کودکان امروزی دیده می شود، گوشه گیری است. متاسفانه گوشه گیری کودکان موجب دوری آن ها از جامعه و تنهایی شان می شود. مشکل بزرگ تر آنجایی رخ می دهد که کودک پا به بزرگسالی گذاشته و هنوز هم مهارت ارتباطی کافی با افراد دیگر را ندارد. اگر گوشه گیری کودکان در همان سنین خردسالی درمان نشود، در بزرگسالی مشکلات و چالش های بیشتری را به همراه دارد. در ادامه سعی کردیم بهترین نکات درباره کودکان گوشه گیر و روش درمان آن ها با شما خوانندگان عزیز کلینیک پیروزی در میان بگذاریم.
دردسرهای گوشه گیری کودکان
به گفته روانشناسان، گوشه گیری به حالتی از کودکان گفته می شود که در آن، کودک تنهایی را به بازی و تفریح در جمع ترجیح می دهند. گوشه گیری کودکان دلایل مختلفی دارد. برای مثال گاهی کم رویی و خجالت کودک باعث می شود اعتماد به نفس کافی برای ارتباطات اجتماعی نداشته باشد. همچنین در مواقعی نیز دلیل اصلی این اتفاق ژنتیکی است. برای مثال والدینی که مهارت های ارتباطی کافی ندارند، اغلب کودکان گوشه گیر دارد.
زیرا در هیچ سنی توانایی برقراری ارتباط درست را به فرزند خود نیاموخته اند. گاهی نیز سرزنش ها و سرکوب های بیش از اندازه والدین باعث می شود کودک از جمع ها فراری باشد. با این حال اگر کودکی گوشه گیر شده باید والدین به درمان او کمک کنند. زیرا ادامه دار شدن این مشکل در آینده، نگران کننده است. فردی که به درستی نتواند در جامعه ارتباط برقرار کند، هیچگاه نمی تواند موفق باشد.
نشانه های گوشه گیری کودکان
مهم ترین نشانه های کودک گوشه گیر عبارت است از:
ناظر و تماشاچی بودن
کودک گوشه گیر در بازی همسن و سالان خود شرکت نمی کند. این دسته از کودکان در اغلب موارد با وجود علاقه ای که به بازی کردن دارند، اما در جمع همسن و سالان خود شرکت نمی کنند و تنها نظاره گر بقیه افراد هستند.
بی میلی اجتماعی
یکی دیگر از نشانه های کودکان گوشه گیر این است که هیچ میلی برای شرکت در گروه های اجتماعی مختلف ندارند و کشش آن ها بیشتر به سمت اشیا است تا مردم. حتی اگر قرار باشد وارد گروهی شوند، به اجبار این کار را انجام می دهند.
انزوای اجتماعی
نشانه دیگر این کودکان این است که بسیار کم رو و در بعضی از حالت نیز افسرده هستند.
نکات مهمی که والدین کودکان گوشه گیر باید بدانند
- والدین نباید کودک خود را برای عدم بازی با همسن و سالان، سرزنش کنند.
- هیچگاه نباید فرزند خود را با واژه هایی مانند خجالتی، ترسو، دست و پا چلفتی خطاب کنید.
- هیچگاه فرزند خود را با افراد دیگر مقایسه نکنید.
- سعی کنید بازی هایی را انجام دهید که فرزندتان نیز همراه شما شود.
- داستان های مفهومی و مشارکتی برای فرزند خود بخوانید.
- متناسب با علاقه مندی و توانایی فرزندتان به او چند هنر دستی یاد دهید.
- از تجربیات عالی فرزندتان در کنار همسن و سالانش صحبت کنید.
- انتظارات بیش از حد از کودک گوشه گیر نداشته باشید و او را به همین شکلی که هست بپذیرید.
- حداقل 2 بار در نهفته کودک را به محل بازی کودکان ببرید.
- چند رفتار مثبت واقعی فرزند خود را پیدا و تشویق کنید.
- برای تقویت اعتماد به نفس کودکتان، بعضی از مسئولیت های کوچک را به او محول کنید.
- به هیچ عنوان اجازه ندهید برچسب خجالتی بودن را به فرزندتان بزنند. همچنین اگر در محافل و جمع ها درباره گوشه گیری و خجالتی بودن او پرسیدند، بگویید خیر، تنها کمی زمان می برد تا فرزندم به محیط جدید عادت کند.
مهم ترین ویژگی های کودکان گوشه گیر
- بسیار مظلوم است.
- همیشه زود تسلیم می شود.
- بسیار تنها است.
- اغلب ساکت است.
- عرق می ریزد.
- اکثر اوقات در آخر کلاس می نشیند.
- از افراد بزرگسال و گاهی نیز از همسن و سالان خود هراس دارد و فراری است.
- تمایلی به شرکت در فعالیت های گروهی ندارد.
- همیشه مضطرب است.
- خیلی زود خسته می شود.
- کم حرف است.
- هرگز مشکل افرینی نمی کند.
- هیچگاه از نظرات خود در مقابل دیگران دفاع نمی کند.
- با همکلاسی هایش ارتباطی نمی گیرد.
عوامل موثر در افزایش تعداد کودکان گوشه گیر
- انتقادها و بهانه گیریهای مستمر و بی مورد برخی والدین و معلمان
- فقدان مهارت های اجتماعی
- مورد تمسخر یا سرزنش قرار گرفتن در جمع
- مشاهده تبعیض
- انتقال فرد به مدرسه و مکان جدید
- بیماریهای طولانی مدت نوجوان
- اختلال در غدد فوق کلیوی
- اعتیاد والدین
- حضور نداشتن پدر در خانواده
- محرومیت از محبت مادر
- نبود الگوی اجتماعی مطلوب در خانه
- بیحوصلگی در برقراری ارتباط سالم با نوجوان
- بیپاسخ ماندن پرسشهای کنجکاوانه
- نداشتن اعتماد به نفس
- ناتوانی در بروز احساسات
- نداشتن احساس توانمندی
- غم و اندوه شدید و مداوم
- فقر و تنگدستی
- ضعف و نقص جسمانی
- احساس حقارت شدید
- عقب ماندگی درسی
- پذیرفته نشدن در خانه و مدرسه
- احساس ترس و ناامنی
- نابسامانیهای خانوادگی
- جدایی والدین
مهم ترین دلایل گوشه گیری کودکان
- عدم برخورداری از مهارت ارتباطی درست با افراد
- عدم اعتماد به نفس
- مشکلات و معلولیت های ظاهری که موجب تفاوت ان ها با بقیه افراد می شود.
- مشکلات گفتاری مانند لکنت زبان و غیره
بهترین راهکارهای درمان گوشه گیری کودکان
بعد از آشنایی کامل با موضوع گوشه گیری کودکان و عوامل موثر در ایجاد آن، وقت آن رسیده که از راهکارهای درمان این مشکل نیز مطلع شوید. در ادامه بهترین راهکارهای حل مشکل گوشه گیری کودکان را بیان کرده ایم.
با کودک خود همدردی کنید
زمان هایی را به صحبت با فرزند خود اختصاص دهید و از او بخواهید درباره احساسات خود سخن بگوید. با این کار به او نشان می دهید که کاملا درکش می کنید. از طرفی هم می توانید امید او را بازسازی کنید و به او یادآوری کنید که همیشه قرار نیست احساسات بدش به همین منوال ادامه پیدا کنند. همه چیز در حال تغییر است و به زودی مشکلات و خشم او نیز از بین می رود.
از تجربه های شخصی خود صحبت کنید
برای اینکه به فرزند خود نشان دهید، همه افراد روزی این احساسات بد را تجربه کرده اند، از تجربه های خود بگویید. با این کار علاوه بر درک متقابل فرزندتان به او یادآوری می کنید برای حل چالش های زندگی اش به اندازه کافی قوی است.
به رفتار خود دقت کنید
اگر دائما در حال ایرادگیری و انتقاد از افراد دیگر هستید، فرزندتان نیز می ترسد که مورد انتقاد شما قرار بگیرد. اگر بیش از اندازه فرزند خود را در ازای رفتارهای اشتباهش سرزنش کنید، نتیجه ای جز گوشه گیری او عایدتان نمی شود. پس بهتر است به جای انتقاد دائمی، با او همراه باشید. صبر و تحمل خود را بالا ببرید و با روش هایی درست اشتباهاتش را اصلاح کنید.
کمک گرفتن از مشاوره کودک
همیشه قرار نیست به بهترین راهکارهای تربیت کودک خود واقف باشید، گاهی نیز لازم است از یک فرد آگاه در این زمینه کمک بخواهید. مشاوران کودک با توجه به علم و تجربه خود به راحتی می توانند شما را برای رفع مشکل گوشه گیری کودکتان راهنمایی کنند. فراموش نکنید همیشه وجود یک راهنما، مسیر چالش ها را اسان تر می کند. گوشه گیری کودکان نیز یکی از مشکلاتی است که با وجود یک مشاور کاربلد راحت تر رفع می شود.
از قبل کودک را آماده کنید
اگر قرار است به زودی به یک مهمانی بروید یا در جشن تولدی خاص شرکت کنید، باید کودک خود را آماده کنید. برای مثال به او یاد بدهید که در هنگام ورود به مجلس مهمانی چطور سلام و احوال پرسی کند. همچنین در زمان هایی که کودکتان با دوستش قرار دارد، کتاب یا عروسک مورد علاقه اش را در کیفش قرار دهید تا به واسطه آن ها بهتر ارتباط برقرار کند.
موفقیت های او را هر چند کوچک تشویق کنید
موفقیت ها کودک را همیشه تشویق کنید. زیرا با این کار اعتماد به نفس او را بالا می برید و همچنین به پیشرفت اجتماعی اش کمک فراوانی می کنید.
چند نکته عالی برای افزایش اعتماد به نفس کودک
- ایجاد حس امنیت و اعتماد در کودک با قصه گویی و صحبت های دو نفره
- هیچگاه او را با دوستان و همکلاسی هایش مقایسه نکنید.
- با باختن در بعضی از بازی ها به او نشان دهید شکست نیز جزوی از مسیر یک زندگی است.
- هرزگاهی عمدا اشتباهی را جلو چشم فرزندتان انجام دهید و به او نشان دهید، حتی شما هم به عنوان والد او گاهی اشتباه می کنید.
- فرزند خود را همانطوری که هست بپذیرید و انتظارات بیش از حدی از او نداشته باشید.
گوشه گیری کودکان، از رایج ترین چالش های والدین است. کودکان گوشه گیر اعتماد به نفس کافی برای صحبت یا حتی قرار گرفتن در جمع را ندارند و همین موضوع باعث می شود، اعتماد به نفس خود را از دست بدهند. برای کمک به کودکان گوشه گیر، ابتدا راهکارهایی مناسب به کار ببندید و در صورت عدم نتیجه دهی، از یک مشاور کودک کمک بخواهید.
مشاوران کلینیک روانشناسی پیروزی نیز، می توانند شما را برای حل گوشه کیری کودکتان، راهنمایی کنند. برای ارتباط با مشاوران مجموعه پیروزی، از طریق همین سایت وقت رزرو کنید.