مشاوره خانواده

• امروزه تعداد زیادی از افراد جامعه با مشکلات خانوادگی دست و پنجه نرم می کنند و ممکن است با دیگر اعضای خانواده دائما در حال کشمکش باشند و طبیعتا برخی از مواقع خود افراد به تنهایی قادر به مدیریت درست این مشکلات نیستند، در این مواقع می بایست از افراد متخصص و با تجربه در این زمینه کمک بگیریم. مشاوره خانواده یکی از بهترین اشخاص است که قادر به حل تعارض های خانوادگی می باشد. در ادامه مقاله سعی بر معرفی کامل مشاوره خانواده، وظایف یک مشاور خانواده مجرب و فواید آن خواهیم پرداخت.

مشاوره خانواده چیست؟

مشاوره خانواده یا خانواده درمانی، شکلی از مشاوره یا درمان است که در آن، خانواده واحد درمان محسوب می شود و طی آن، رفتار و اعمال بیش از یک عضو خانواده به صورت جداگانه یا مشترک، مورد بررسی و مشاوره قرار می گیرد. از این حیث، وقتی مشاور یا درمانگر با یک والد و یک فرزند، هر دو والد و یک فرزند یا هر آمیزه ی دیگری از اعضای خانواده کار می کند، درمان به عنوان خانواده درمانی یا مشاوره خانواده در نظر گرفته می شود. مشاوره خانواده عموما به شیوه های زیر عمل می کند.

• به دلیل اینکه خانواده به عنوان واحد درمان مورد رسیدگی قرار می گیرد نه اعضای آن به صورت جداگانه و فردی، لذا روی خانواده به عنوان بیمار انگشت می گذارد و آن عضوی که توسط خانواده به عنوان بیمار معرفی می گردد، به عنوان کسی در نظر گرفته می شود که آشفتگی و اختلال خانواده را منعکس می کند.
• اعضای خانواده بیشتر با هم ملاقات می شوند تا جداگانه.
• تشخیص یک اختلال رفتاری یا هیجانی بر اساس مشاهده و بررسی خانواده به عنوان یک واحد انجام می گیرد.
• مفاهیم تشخیصی جدید مورد استفاده قرار می گیرد. در مشاوره خانواده، مفاهیم و نظریه های سنتی که کارکرد شخصیت را برای توضیح رفتار فرد توصیف می کنند، معمولا برای تشخیص و آسیب شناسی خانواده، نامناسب در نظر گرفته می شوند.
• مشاور یا درمانگر بیشتر از اعضای خانواده با کل خانواده سر و کار دارد.
• اهداف و روش های درمانی، خانواده محور هستند. درمانگر یا مشاور اساسا به نتایج درمانی تا آنجایی که رفاه و آسایش کل خانواده تامین شود، توجه دارد.

(کیانوش زهراکار و فروغ جعفری، مشاوره خانواده، 1403، ارسباران)

وظایف اصلی مشاوره خانواده

• گوش دادن فعال به افرادی که به کلینیک مراجعه کرده اند.
• تحلیل جزئی شرایط هر کدام از اعضای خانواده
• نگاه فرا جنسیتی
• تحلیل علمی و دقیق مشکل بیان شده
• تعیین تعداد جلسات مشاوره خانواده جهت حل کامل مشکل
• برگذاری جلسات خانوادگی و فردی جهت بهبود شرایط فعلی
• ارائه راهکارهای مطلوب
• برگذاری جلسات مشاهده و بازبینی
• تسلط کافی نسبت به برنامه درمانی

دلایل مفید بودن مشاوره خانواده برای خانواده ها

از آنجایی که وجود مشکلات در خانواده می تواند در تمامی ابعاد زندگی تاثیر زیادی داشته باشد، نسبت به حل آنها می بایست هرچه سریع تر اقدامات لازم را انجام داد. طبق تحقیقاتی که اخیرا انجام شده، از نظر خانواده ها مشاور می تواند در زمینه های زیر مفید واقع شود:

• بازسازی رابطه درست پس از طلاق والدین
• حل مشکلات اعضای خانواده در بیان احساسات نسبت به یکدیگر
• بررسی تعارض ها و چالش های بین خواهر و برادر ها
• کمک به والدین در به کارگیری شیوه های درست فرزند پروری
• حل مشکلات زناشویی
• نحوه برخورد با یک مشکل بزرگ در خانواده مانند مرگ یکی از اعضا
• حل مشکلات رفتاری کودکان
• تعیین راه حل برای اختلافات نظر درون خانوادگی
• درمان اختلالات رفتاری، اضطراب، افسردگی و …

برخی از محدودیت های مشاوره خانواده

• همه اعضا می بایست به صورت فعالانه مشارکت داشته باشند: مشکلی که دلیل مراجعه افراد به جلسات مشاوره خانواده شده، قطعا یک مشکل همگانی می باشد و رفع آن طبیعتا نیاز به مشارکت همه افراد خانواده دارد.
• نیاز به تعهد طولانی مدت دارد: افراد می بایست به برنامه درمانی درمانگر متعهد باشند و در صورت برخورد با برخی چالش ها از ادامه روند درمان منصرف نشوند چرا که هیچ پیشرفت و بهبودی با گذشتن یک شب اتفاق نمی افتد.
• ممکن است برخی مداخلات پیچیده تر انجام شوند: در برخی شرایط مانند زمانی که یکی از اعضا به اختلالاتی مانند افسردگی، اسکیزوفرنی یا … مبتلا شده، نیاز به برنامه های درمانی پیچیده تر می باشد.

متداول ترین شیوه های مشاوره خانوادگی

مشاوره انفرادی:

مشاوره سیستماتیک:

مشاوره ساختار دار:

مشاوره راهبردی:

نتیجه گیری

جهت اثبات نیاز خانواده ها به استفاده از خدمات مشاوره خانواده دلایل متعددی وجود دارند. اگر در اعضای خانواده شخصی به اعتیاد مبتلا شده است، اگر یکی از اعضا ناتنی باشد، در صورتی که ارتباطات به درستی شکل نگرفته باشد و … می توانید از خدمات ارائه شده توسط روانشناسان مرکز پیروزی بهره مند شوید. مشاوران خانواده کلینیک ما، از به روز ترین متدها جهت حل تعارضات و مشکلات بین اعضای خانواده استفاده می کنند. مات را به شما ارائه دهد.