درمان توهم و هذیان
دو حالت توهم و هذیان به دلیل داشتن شباهت های زیادی که دارند، معمولا با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند اما در عین داشتن شباهت، تفاوت هایی هم با یکدیگر دارند که شناخت این تفاوت ها گاهی برای متخصصین هم دشوار می شود. تشخیص درست اینکه فردی دچار هذیان یا توهم است می تواند از بروز رفتارهای آسیب زننده فرد جلوگیری کند، همچنین رفتار اطرافیان و خانواده افراد مبتلا به هذیان و توهم تا حد زیادی در روند درمان و بهبود علائم آنها تاثیر گذار است به همین دلیل ما در ادامه مقاله، قصد بررسی کامل این دو بیماری را داریم تا شناخت و آگاهی شما در این زمینه بیشتر شود.
تفاوت بین توهم و هذیان
توهم معمولا ناشی از احساسات شخص است یعنی شامل مواردی می شود که فرد مبتلا آنها را حس میکند ولی در واقع وجود خارجی ندارند یا اگر هم وجود داشته باشند، توسط ذهن شخص، تحریف شده اند به عبارتی شخص دچار توهم قادر به حس یک سری چیز ها به صورت کاملا شفاف و واضح می باشد.
هذیان و رفتارهای ناشی از آن ارتباطی با احساسات نداشته و به باورهای عمیق فرد مربوط است که این باورها به صورت ثابت شده، خیالی و کاذب هستند. هر دو این اختلالات ممکن است در اثر برخی بیماری های روانی مانند اسکیزوفرنی، روان پریشی، اختلال دو قطبی و … پدید آیند.
نکته ای که می بایست یادآوری شود این است که همیشه لزوما توهم و هذیان نشان دهنده بیماری نیستند بلکه در مواقعی هر کدام از آنها ممکن است در شرایط کاملا عادی و سلامت روانی هم دیده شوند. مطابق با آمارهای بدست آمده تقریبا از هر 20 نفر، حداقل یک نفر بر اثر استفاده از مواد مخدر، نوشیدن الکل، اختلالات خواب و …دچار توهم می شود و به طور کلی تعداد افرادی که توهم را تجربه می کنند بیشتر از افراد درگیر هذیان می باشند.
انواع توهم |
انواع هذیان |
|---|---|
| شنیداری
فرد صداهایی را می شوند که دیگران قادر به شنیدن آن صدا ها نیستند. |
گزند و آسیب
فرد معتقد است که مورد آزار و گزند دیگران واقع می شود |
| دیداری
فرد ممکن است اشیا، افراد، رنگ ها و … را ببیند در حالی که دیگران نمی توانند آنها را مشاهده کنند. |
حسادت
شامل باورهایی مانند خیانت یا عدم وفاداری در روابط احساسی است. |
| لمسی
این نوع توهم شامل احساس لمس یا حرکت چیزی روی بدن می باشد. |
جنون عشقی
فرد اعتقاد دارد کسی که عاشق او شده، بسیار خواهان اوست. |
| بویایی
احساس بویی که منشا بیرونی و فیزیکی ندارد. |
جسمانی
فرد تصور میکند به عفونت مبتلا شده یا احساس بدی نسبت به شکل بدن خود دارد. |
| چشایی
نادر ترین نوع توهم است که فرد در دهان خود مزه ای را احساس می کند که هیچ منشایی ندارد. |
خود بزرگ بینی
فرد معتقد است که انسان بسیار مشهور و مهمی است. |
علائم هذیان
- احساس استثمار شدن
- کینه توزی
- عدم خود آگاهی
- تحریک پذیری بالا
- داشتن تردید نسبت به وفاداری افراد
- رفتارهای توام با خشم و پرخاشگری و …
علائم توهم
- اوهام عجیب و غریب
- عصبانی شدن یا سرخوشی زیاده از حد
- دیدن افرادی که نیستند
- حس کردن بوهایی که بدون منشا هستند
- احساس لمس شدن
- شنیدن صدا
- احساس مزه های ناخوشایند و …
علت ابتلا به هذیان
محققان در زمینه یافتن ریشه هذیان به نتیجه مشترک و قطعی نرسیده اند اما برخی از عوامل را به صورت احتمالی از دلایل هذیان ذکر کرده اند که در ادامه بررسی می کنیم.
عوامل ژنتیکی
اختلال هذیان در افرادی که سابقه خانوادگی دارند، بیشتر دیده شده، در نتیجه یک عامل ژنتیکی می تواند در به وجود آمدن و ادامه پیدا کردن هذیان دخالت داشته باشد که این عوامل ژنتیکی از والدین به فرزندان قابل انتقال هستند.
فاکتورهای بیولوژیکی
محققان در حال بررسی نحوه تاثیر برخی از ناهنجاری های مغزی در به وجود آمدن اختلال هذیان هستند. عدم تعادل مواد شیمیایی خاصی که به عنوان انتقال دهنده های عصبی نام گذاری شده اند، می توانند باعث بروز هذیان شوند.
فاکتورهای روانی و محیطی
طبق شواهد بدست آمده، از عوامل مهم در پیدایش این اختلال، استرس، سو مصرف مواد مخدر یا الکل می باشند. از عوامل روانشناختی هم می توان به انزوای اجتماعی، حسادت، بی اعتمادی، عدم اعتماد به نفس و … اشاره کرد.
علل ابتلا به توهم
عوامل مختلف و زیادی می توانند در بروز توهم نقش داشته باشند که در ادامه مهم ترین آنها را مشاهده میکنید:
- دیابت
- بیماری پارکینسون
- اختلال روانی اسکیزوفرنی
- تومور های مغزی سرطانی و غیر سرطانی
- آلزایمر
- استفاده از برخی داروها
- اختلال استرس از سانحه (PTSD)
- میگرن
- برخی عفونت های جدی
- اختلالات خواب
- تب شدید
- صرع و تشنج
- سو مصرف مواد مخدر مانند کوکائین
- انزوای اجتماعی
- ناشنوایی و …
درمان هذیان
روان درمانی
بهترین نوع درمان که می تواند به حل ریشه ای اختلال کمک کند، درمان شناختی رفتاری (CBT) می باشد. در جلسات مشاوره روان درمانی، متخصص به مراجعه کمک میکند تا افکار و تصورات نادرست خود را بشناسد و سپس افکار درست را جایگزین آنها کند.
دارو درمانی
برای بیماران مبتلا به اختلال هذیان معمولا داروهای جلوگیری کننده گیرنده های دوپامین در مغز تجویز می شود.
روش rTMS
تحریک مکرر مغناطیسی فراجمجمه ای می تواند بر کاهش علائم هذیان تاثیر بسزایی داشته باشد.
از داروهای درمانی اختلال هذیان می توان به کلرپرومازین، فلوفنازین، هالوپریدول، تری فلوپرازین، پرفنازین و … اشاره کرد که حتما می بایست توسط پزشک متخصص تجویز شوند.
درمان توهم
انتخاب بهترین راه برای درمان توهم به دلیل ایجاد آن بستگی دارد. اگر فردی به دلیل تب یا عفونت دچار توهم شده باشد، پس از برطرف شدن بیماری، توهم نیز از بین خواهد رفت. از روش های درمان برای توهم های طولانی مدت می توان به موارد زیر اشاره کرد.
داروهای آنتی سایکوتیک
برخی از داروهای آنتی سایکوتیک می توانند به کاهش دفعات و شدت توهم در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی، افسردگی عمده و دوقطبی کمک کنند.
روش rTMS
تحریک مکرر فراجمجمه ای بر کاهش توهمات شنوایی در بیمارانی که به داروهای آنتی سایکوتیک پاسخ نداده اند، موثر خواهد بود.
جلسات تراپی
شرکت در جلسات مشاوره ای می تواند مسیر درمان را هموار تر کند. روش درمانی CBT می تواند در شناختن بهتر علائم ناشی از توهمات ذهنی به افراد کمک کند.
اگر خودتان از اختلال توهم یا هذیان رنج میبرید یا فردی از خانواده و اطرافیانتان به یکی از این اختلالات مبتلا می باشد، باید در اسرع وقت تصمیمی مبنی بر تحت درمان بودن اتخاذ نمایید. ما در کلینیک روانشناسی و مشاوره پیروزی، از بهترین تکنیک های به روز و تست شده، جهت درمان بهره میگیریم.
دریافت نوبت:
شماره تماس یپروزی: 
۰۲۱۷۷۴۳۱۶۴۹
شماره تماس قیطریه: 02126456903
ساعات کار
| روزهای هفته | 8:00 – 17:00 |
| پنج شنبه | با هماهنگی |
| جمعه | تعطیل |
تماس:۰۲۱-۷۷۴۳۱۶۴۹
آخرین مطالب
هدف از مشاوره شغلی چیست و چه اصولی دارد؟
مشاوره شغلی همانطور که می دانید با توجه به تغییرات پیش آمده و پیشرفت تکنولوژی، در جامعه امروزی مشاغل گسترده با تنوع بالا به وجود آمده است که همین گستردگی تا حدی باعث سردرگمی [...]
آدم‌های نفهم چه ویژگی دارند؟
از کجا بفهمیم آدم نفهمی هستیم؟ در زندگی همه ما انسان ها دوره ای وجود داشته که تصور کنیم تمامی آدم های دور و اطرافمان در امور خود نهایت حماقت را به کار می [...]
