هدف از مشاوره شغلی چیست و چه اصولی دارد؟

مشاوره شغلی

همانطور که می دانید با توجه به تغییرات پیش آمده و پیشرفت تکنولوژی، در جامعه امروزی مشاغل گسترده با تنوع بالا به وجود آمده است که همین گستردگی تا حدی باعث سردرگمی افراد جویای شغل شده. هر فردی با توجه به تیپ شخصیتی و ویژگی هایی که دارد می تواند در برخی مشاغل بهتر عمل کرده و سریعتر به درآمد و هدف خود برسد و بالعکس همان فرد ممکن است در برخی از مشاغل عملکرد مطلوب نداشته باشد. اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که در مسیر رسیدن به شغل مناسب دچار ابهام شده اید، پیشنهاد می کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا با مشاوره شغلی بیشتر آشنا شوید و از این سردرگمی نجات یابید.

مشاوره شغلی چیست؟

مشاوره شغلی به جلساتی گفته می شود که در طی آنها فرد، توسط شخص متخصص در امر انتخاب شغل مناسب راهنمایی می شود. مشاوره شغلی به اشخاص کمک می کند تا واقع بینانه اهداف مشخصی تعیین کنند و راه های دستیابی به آن را بشناسند. شاید تصور کنید مشاور شغلی تنها به معرفی مشاغل می پرداز اما نکته حائز اهمیت این است که راهنمای شما به صورت کاملا تخصصی و با استفاده از آزمون های مختلف در این حوزه، مهارت های شما را شناسایی کرده و بدین ترتیب، گزیده ای از بهترین مشاغل را به شما معرفی می کند. به بیانی ساده و کلی، مشاوران شغلی افراد متخصصی هستند که در رسیدن به پیشرفت و انتخاب آگاهانه شغل، به شما کمک رسانی می کنند.

اهداف ارائه اطلاعات شغلی

بری فیلد (1948) هدف های زیر را برای ارائه اطلاعات شغلی مشخص می کند:

1.آگاهی دادن

اطلاعات شغلی باید دانش و آگاهی مراجع را در زمینه مشاغل و سایر عوامل وابسته افزایش بخشد تا او بتواند با تاسی بر اطلاعات حاصله در نهایت تصمیم درست و مناسب شغلی اتخاذ کند، زیرا لازمه هر نوع تصمیم گیری داشتن اطلاعات موثق در آن حیطه است.

2.سازش دادن

مراجع در نهایت باید شغل انتخابی را بپذیرد و با آن سازگار شود تا بتواند به طور موفقیت آمیز به انجام آن ادامه دهد. با انتخاب شغل مناسب، کار مشاور شغلی به پایان نمی رسد، بلکه او باید مراجع را ضمن اشتغال نیز پیگیری کند و در موارد ضروری با ارائه اطلاعات جدید و سایر کمک های جنبی، امکان موفقیت و رضایت شغلی را برای او فراهم آورد.

3.ایجاد انگیزه

اطلاعات شغلی باید در مراجع انگیزه ای به انتخاب شغل و ادامه اشتغال ایجاد کند، چون هدف اطلاعات شغلی در نهایت انتخاب شغل درست و مناسب است، باید در ارائه اطلاعات به آمادگی مراجع برای پذیرش اطلاعات، توجه کافی مبذول گردد.

(شفیع آبادی، عبدالله، راهنمایی و مشاوره شغلی و نظریه های انتخاب شغل، چاپ 31، رشد)

سه اصل مهم ارائه مشاوره شغلی

توجه کردن به زمان مراجع

طول زمان هر جلسه مشاوره به صورت مشخص از قبل تعیین شده است که در این زمان اطلاعات کافی باید در دسترس مراجع قرار بگیرد. از آنجایی که معمولا طول مدت زمان جلسات بین 45 دقیقه تا یک ساعت می باشد، طرح یک موضوع جدید در زمان های پایانی جلسه، توصیه نمی شود.

برقراری رابطه حسنه

زمانی اطلاعات شغلی باید مطرح شوند که مشاور از وجود رابطه حسنه و تفاهم متقابل بین خود و مراجع مطمئن شده باشد.

توجه کردن به احساسات مراجع

ارائه اطلاعات و مشاوره شغلی زمانی اثر بخش خواهد بود که مورد تایید مراجع واقع شود. در این نوع مشاوره، مشاور باید به احساسات مراجع توجه کند تا اطلاعات داده شده موثر واقع شود.

روش های مشاوره شغلی

در اولین روش، بعضی از مشاوران سعی بر به حداقل رساندن فعالیت خود در این جلسات دارند و در مقابل خواسته آنها از مراجع این است که بیشترین بخش گفتار و فعالیت جلسه را به عهده بگیرند. تلاش این گروه از مشاوران، اداره جلسه به صورت غیر مستقیم است.

در روش دوم، خود مشاور بخش زیاد و مهمی از جلسه را عهده دار می شود و به طور کاملا مستقیم جلسه مشاوره را اداره می کند. مشاور سعی میکند مراجع خود را به بینش و بصیرت کافی برساند تا بتواند انتخاب مناسبی داشته باشد.

در آخرین روش، مشاور یک نوع انعطاف پذیری در اداره جلسه را دارد و متناسب با مشکل و موقعیت مراجع شیوه مناسبی را انتخاب می کند. در این حالت، مشاور زمانی به احساسات مراجع توجه می کند و در زمان مناسب به ارائه اطلاعات می پردازد.

(مشاور باید روشی را انتخاب کند که مراجع در کوتاه ترین زمان ممکن به بهترین انتخاب دست پیدا کند که در انتخاب روش، مشاور آزادی کامل دارد.)

برخی از مهم ترین سوالات مشاوره شغلی

• از انجام دادن چه فعالیت هایی لذت می برید؟
• ویژگی های خوب شما چیست؟
• تمایل دارید در آینده چقدر درآمد داشته باشید؟
• ارزش هایتان چیست؟
• آیا دوست دارید به دیگران خدمت کنید؟
• امنیت یا ثبات شغلی چقدر برای شما دارای اهمیت است؟
• مهارت های شما در چه زمینه هایی هستند؟
• رضایت شغلی را چگونه تعریف می کنید؟
• چه نوع محیط کاری را ترجیح می دهید؟
• با فشار یا استرس کاری چطور کنار می آیید؟
• چه چیزی به شما انگیزه می دهد؟
• بیشتر تمایل به انجام کارهای سخت و چالشی دارید یا کارهای آسان؟
• تیمی کار کردن را می پسندید یا تنها کار کردن؟
• زمینه تحصیلات شما در کدام حیطه است؟
• نقاط ضعفتان چیست؟
• آیا مهارت رهبری کردن دارید؟

نتیجه گیری

مشاوره شغلی یک بخش جدایی ناپذیر از دنیای امروزی است. اگر قرار بر این باشد که انسان مشغول به کاری باشد که از آن رضایت کافی داشته باشد و همچنین احساس کارایی کند، باید این شغل را توجه به عوامل مختلف جسمانی، روانی، اجتماعی و … انتخاب کند. همچنین جهت داشتن انتخابی درست، شناسایی خصوصیات فردی، آشنایی کامل با مشاغل و نیاز های شغلی جامعه ضروری می باشد. مشاور شغلی فرد را در زمینه های مذکور راهنمایی کرده و به او جهت داشتن انتخاب مناسب کمک می کند.

اگر به دنبال شغل مناسب هستید و در یافتن آن سردرگم شده اید یا از شغل حال حاضرتان رضایت کافی ندارید، کلینیک روانشناسی پیروزی با داشتن مشاوران شغلی متخصص می تواند در این امر شما را یاری کند.