علائم اختلال دیرانزالی و تأثیر آن بر روابط زناشویی چیست؟

اختلال دیرانزالی: علل، علائم و روش‌های درمان

اختلال دیرانزالی یکی از اختلالات جنسی است که تعاریف مختلفی برای آن ارائه شده است. به‌طور کلی، این مشکل به تأخیر در رسیدن به اوج لذت جنسی یا حتی ناتوانی در تجربه آن در بازه‌ی زمانی معمول گفته می‌شود. اگرچه این اختلال می‌تواند هم در زنان و هم در مردان رخ دهد، اما در بیشتر موارد مردان با آن مواجه هستند. در این مقاله از سایت کلینیک روان‌شناسی پیروزی قصد داریم به بررسی جامع این موضوع بپردازیم و ابعاد مختلف آن را مورد تحلیل قرار دهیم.

اختلال دیرانزالی چیست و چه زمانی مشکل‌ساز می‌شود؟

اختلال دیرانزالی که به آن اختلال ارگاسم مردانه نیز گفته می‌شود، نوعی مشکل در عملکرد جنسی است که در آن فرد به‌سختی یا پس از زمان طولانی به انزال می‌رسد. در برخی موارد، حتی ممکن است فرد به‌طور کامل قادر به انزال نباشد.
برخلاف تصور رایج، هیچ محدوده‌ی زمانی مشخصی برای «طبیعی» بودن مدت زمان رسیدن به ارگاسم وجود ندارد. مسئله زمانی مشکل‌ساز می‌شود که فرد یا شریک جنسی‌اش احساس نارضایتی کند و این تأخیر طولانی باعث ناراحتی یا اختلال در رابطه شود.

انواع اختلال دیرانزالی

اختلال دیرانزالی ممکن است یک مشکل موقتی باشد یا فرد از ابتدای زندگی جنسی خود با آن درگیر باشد. گاهی اوقات این حالت به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و طبیعی است؛ اما اگر باعث نارضایتی و تنش در زندگی فرد یا رابطه‌ی زناشویی شود، نیاز به بررسی و درمان خواهد داشت.

نشانه‌های دیرانزالی

اگر شرایط زیر را تجربه می‌کنید، ممکن است با مشکل اختلال دیرانزالی مواجه باشید:

• ناتوانی در رسیدن به انزال در زمانی که می‌خواهید.

• نیاز به تحریک طولانی‌مدت (بیش از ۳۰ تا ۶۰ دقیقه) برای رسیدن به ارگاسم.

• ناتوانی در انزال در حداقل نیمی از دفعات رابطه‌ی جنسی، حتی با وجود نعوظ طبیعی.

• بروز این مشکل در هر دو حالت رابطه‌ی جنسی و خودارضایی.

دلایل دیرانزالی در مردان

دیرانزالی می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی شکل بگیرد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

1. عوامل مرتبط با شریک جنسی
   برخی مشکلات مربوط به شریک زندگی می‌توانند بر عملکرد جنسی مردان تأثیر بگذارند، مانند مشکلات جنسی همسر، بیماری‌ها یا وضعیت سلامت جسمی و روانی شریک که ممکن است میل جنسی را کاهش داده یا باعث عدم هماهنگی در رابطه شود.

2. عوامل ارتباطی و عاطفی
   روابط عاطفی و نحوه‌ی تعامل زوجین نیز در بروز دیرانزالی نقش دارند. ضعف در برقراری ارتباط مؤثر، ناهماهنگی در میزان تمایل به رابطه‌ی جنسی یا وجود اختلافات عاطفی می‌توانند زمینه‌ساز این مشکل شوند.

3. عوامل شخصیتی و روانی
   برخی ویژگی‌های شخصیتی و تجربیات گذشته می‌توانند فرد را نسبت به این اختلال آسیب‌پذیرتر کنند. تصویر منفی از بدن (تن‌انگاره‌ی ضعیف)، تجربیات ناخوشایند عاطفی یا جنسی در گذشته و ابتلا به اختلالات روان‌شناختی مانند افسردگی و اضطراب از جمله عواملی هستند که می‌توانند منجر به دیرانزالی شوند. همچنین، استرس‌های شدید مانند از دست دادن شغل یا تجربه‌ی داغ‌دیدگی نیز می‌توانند بر عملکرد جنسی فرد تأثیر بگذارند.

4. عوامل فرهنگی و مذهبی
   باورها و نگرش‌های اجتماعی، فرهنگی یا مذهبی درباره‌ی رابطه‌ی جنسی نیز می‌توانند باعث ایجاد محدودیت‌های ذهنی و احساسی شوند. افرادی که با بازداری‌های شدید تربیتی یا ممنوعیت‌های سخت‌گیرانه در زمینه‌ی مسائل جنسی بزرگ شده‌اند، ممکن است هنگام رابطه‌ی جنسی با مشکلاتی مانند دیرانزالی مواجه شوند.

5. عوامل پزشکی و فیزیولوژیکی
   برخی مشکلات جسمی یا بیماری‌های خاص ممکن است بر عملکرد جنسی تأثیر بگذارند. مصرف برخی داروها، مشکلات عصبی، دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی یا سایر شرایط پزشکی می‌توانند نقش مهمی در بروز دیرانزالی داشته باشند. علاوه بر این، نحوه‌ی درمان این بیماری‌ها نیز ممکن است در شدت و نوع علائم فرد تأثیرگذار باشد.

در مجموع، اختلال دیرانزالی یک مشکل چندعاملی است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. شناسایی دقیق علت زمینه‌ای این اختلال و دریافت مشاوره‌ی تخصصی از سکس‌تراپیست‌های مرکز پیروزی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی جنسی و افزایش رضایت زوجین کمک کند.

پیامدهای اختلال دیرانزالی در عملکرد افراد

اختلال دیرانزالی معمولاً با دیسترس روانی قابل‌ملاحظه‌ای در یک پارتنر یا هر دو همراه است.
مشکل داشتن با انزال ممکن است باعث بروز مشکلاتی در رابطه با لقاح شود و به سنجش باروری قابل‌توجهی منجر گردد، زیرا عدم انزال معمولاً به‌طور خودجوش توسط افراد مطرح نمی‌شود، مگر این‌که پزشک به‌طور مستقیم از آن‌ها بپرسد.
(انجمن روان‌شناسی آمریکا، راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-5-TR، دکتر مهدی گنجی، تهران، ساوالان)

دلایل دیر ارضا شدن در زنان

تأخیر در رسیدن به اوج لذت جنسی (ارگاسم) در زنان می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. اگر چه این مشکل بیشتر در زنان بالای ۴۵ سال مشاهده می‌شود، اما در هر سنی ممکن است، رخ دهد. تغییرات هورمونی، تأثیرات روانی و عوامل محیطی می‌توانند نقش مهمی در بروز این مسئله داشته باشند.

عوامل مؤثر در دیرانزالی زنان

• تغییرات فیزیولوژیکی

با افزایش سن، به‌ویژه در دوران پیش از یائسگی، تغییراتی در بافت واژن و کاهش سطح هورمون‌ها ممکن است باعث کاهش میل جنسی و دشواری در رسیدن به ارگاسم شود.

• کیفیت رابطه‌ی عاطفی و زناشویی

مشکلاتی مانند نبود معاشقه‌ی کافی، عدم عشق‌ورزی، شک و بی‌اعتمادی، خیانت یا اختلافات زناشویی می‌توانند منجر به کاهش لذت جنسی و تأخیر در ارگاسم شوند.

• مسائل ارتباطی و عدم آگاهی جنسی

ناتوانی در صحبت درباره‌ی نیازهای جنسی، نبود آگاهی در مورد نحوه‌ی تحریک و برقراری رابطه‌ی جنسی لذت‌بخش و رابطه‌ی جنسی کوتاه و بی‌کیفیت از دیگر عوامل تأثیرگذار هستند.

• عوامل روان‌شناختی

اضطراب، ترس از رها شدن، احساس ناامنی، افسردگی (به‌ویژه افسردگی پس از زایمان) و تجربه‌های ناخوشایند جنسی یا عاطفی می‌توانند موجب کاهش توانایی در رسیدن به اوج لذت جنسی شوند.

• مشکلات جسمی و بیماری‌ها

برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، صدمات نخاعی، مشکلات عصبی و ناهنجاری‌های واژن می‌توانند در روند طبیعی تحریک و ارگاسم زنان اختلال ایجاد کنند.

روش‌های درمان اختلال دیرانزالی

درمان اختلال دیرانزالی بستگی به علت اصلی بروز آن دارد. در بسیاری از موارد، این اختلال می‌تواند به مصرف داروهای خاص مانند داروهای ضدافسردگی مرتبط باشد. در این حالت، با مشورت پزشک و تغییر دارو یا کاهش دوز آن، امکان حل مشکل وجود دارد. اگر مصرف الکل یا مواد مخدر در بروز دیرانزالی مؤثر باشد، ترک یا کاهش مصرف این مواد می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.

علاوه بر این، در صورتی که دلایل پزشکی دیگری مانند بیماری‌های زمینه‌ای یا اختلالات هورمونی عامل ایجاد اختلال دیرانزالی باشند، مدیریت و درمان این مشکلات می‌تواند در کنترل اختلال مؤثر واقع شود.

با این حال، گاهی اوقات درمان اختلال دیرانزالی پیچیده‌تر از موارد ساده است و ممکن است نیاز به روش‌های درمانی پیشرفته‌تری باشد. در چنین شرایطی، مشابه درمان زودانزالی، همکاری با یک تیم پزشکی متخصص ضروری است، زیرا عوامل ایجاد این اختلال می‌توانند بسیار متنوع باشند.
در این راستا، سکس‌تراپیست‌های کلینیک پیروزی می‌توانند با تشخیص دقیق علت و ارائه‌ی درمان‌های مناسب، این اختلال را به‌طور مؤثر درمان کنند.